Door op "Aanvaarden" te klikken, stemt u in met het opslaan van cookies op uw apparaat om de site-navigatie te verbeteren, het sitegebruik te analyseren en ons te helpen bij onze marketinginspanningen. Bekijk ons privacybeleid voor meer informatie.

Een onvergetelijke speech schrijven? Dat doe je zo!

Nicolas Chartier
21/2/2024
5 min leestijd
Speech schrijven

Een speech schrijven is niet makkelijk, laat staan hem overtuigend geven. Toch kan ook jij het moeilijkste publiek veroveren. In deze blogpost bieden we je alle handvaten voor een onvergetelijke speech.

Waarom een speech schrijven

Waarom zou je jouw speech op voorhand schrijven als je hem ook ter plekke kan improviseren? Omdat een goede speech de juiste woorden bevat, illustrerende verhalen, citaten en feiten. Dat vereist een goede voorbereiding.

Een heel ervaren en zelfverzekerde spreker kan vast een speech improviseren, maar zelfs die was veel beter geweest als hij goed was voorbereid. De meest memorabele speeches uit het verleden waren stuk voor stuk op voorhand geschreven en ongetwijfeld meermaals herschreven.

Je speech schrijven is dus je beste garantie op succes. Je kan je speech zelf schrijven aan de hand van de onderstaande tips, of je kan ook een van onze professionele speechschrijvers inhuren.

7 gouden tips voor een pakkende speech

1. Bepaal je doel

Vooraleer je de onderstaande tips gaat gebruiken, moet je eerst weten wat je gaat vertellen, waarom en aan wie. Pas als het doel van je speech vastligt, kan je het verhaal van je speech inkleuren.

Beperk je tot één duidelijke kernboodschap. Dat zal je niet alleen helpen om een krachtigere speech te schrijven, het zorgt er ook voor dat publiek je speech beter begrijpt én onthoudt.

Denk ook na over het doel van je speech: wil je jouw toehoorders voornamelijk informeren, inspireren of entertainen? Dit doel zal de hoofdtoon van je speech bepalen.

Hou tot slot rekening met het type publiek waarvoor je een speech wil schrijven. Spreek je eerder voor een informele gelegenheid zoals een trouwfeest, of een zakelijk event zoals een conferentie of een vergadering? In welke mate is je publiek vertrouwd met het thema waarover je spreken? En hoe oud of jong zijn je toehoorders? Als er kinderen in je publiek zitten, is het een goed idee om hen erbij te betrekken. Zo ben je zeker van hun aandacht én van de ouders die hen zoet moeten houden …

2. Werk eerst je structuur uit

Net als elk goed verhaal kent ook een speech een sterke opener, een strakke spanningsboog en een volwaardig einde. Die structuur of outline vormt je houvast tijdens het schrijven, en werk je dus best al eerst uit voor je aan het eigenlijke schrijven begint.

Probeer de aandacht van je publiek meteen te vangen met een sterke opener. Op deze pagina vind je alvast enkele goede voorbeelden. Geef tijdens de inleiding van je speech ook prijs wat je publiek mag verwachten: welke boodschap wil je hen meegeven, en waarom. Dat kan je vertellen, maar je kan het ook verpakken in een grappige of emotioneel geladen anekdote.

Leg in het middenstuk van je speech elk puntje van je boodschap helder uit, en werk dat volledig af voor je aan het volgende begint.

Het slot van je speech is als het lint rond het geschenkje, waarmee je alle losse punten in je speech met elkaar verbindt en uiteindelijk aan elk vastknoopt in een prachtige strik.

3. Wees stijlvol

Een speech is altijd een toneelstukje. Je mag er dus best wat drama aan toevoegen. Show, don’t tell. Besteed niet alleen aandacht aan wat je zegt, maar ook hoe je dat zegt. Maak gebruik van stijlfiguren, anekdotes, vertellingen en beeldende omschrijvingen. Haal alles uit de kast om de verbeelding van je publiek aan te spreken.

4. KISS: Keep It Simple, Stupid

Niemand onthoudt een te lange of te moeilijke speech. Wijk niet teveel af van je kernboodschap maar blijf to the point, met heldere, eenvoudige zinnen. Hoe beknopter je jezelf dwingt te schrijven, hoe beter je gaat nadenken over impactvolle zinnen.

5. Call to actions

Eens je de aandacht van je publiek te pakken hebt, mag je hen gerust zeggen wat ze moeten doen. ‘Stel je eens voor…’, ‘Let nu goed op’, ‘Bedenk eens…’ zijn goede zinnen om de fantasie te prikkelen.

6. Kijk eens diep in mijn ogen

Ervaren sprekers kijken haast nooit naar hun blad of presentatie, maar naar hun publiek. Zij weten dat als je echt connectie wil creëren, je mensen in de ogen moet kijken.

Je kan natuurlijk onmogelijk een hele zaal in de ogen kijken. Kies daarom mensen uit die geïnteresseerd lijken, en spreek hen gedurende meerdere zinnen toe terwijl je hen recht in de ogen kijkt.

7. Bereid jezelf voor

‘Practice makes perfect’, zeggen de Engelsen, en voor één keer hebben ze gelijk. Oefen je speech meermaals luidop en aarzel niet hem te herschrijven als je struikelt over bepaalde zinnen.

Bereid ook de omstandigheden voor je speech voor. Ga je met een microfoon praten? Test die dan al eens op voorhand. Warm je stem op zodat je eerste woorden niet vreemd klinken. Zal iemand anders jou inleiden? Vraag dan of je die inleiding al eens mag bekijken, en stem jouw opener erop af. Of beter nog: schrijf de inleiding zelf.

De ideale openers voor je speech

Een goed begin is het halve werk, zeker voor een speech. Wil je jouw publiek van bij het begin bij het nekvel grijpen, dan heb je een sterke opener nodig. We verklappen je enkele opties die hun efficiëntie al hebben bewezen.

1. Een anekdote

Een anekdote is een klassieke opener voor een speech om meerdere redenen. Net als het eerste beeld in een film, kan je met een anekdote meteen de sfeer en toon voor je hele presentatie creëren. Je kan de lachers op je hand krijgen, intrigeren of emoties opwekken. Bovendien is een herkenbare anekdote een ideale manier om snel een band met je publiek te scheppen.

2. Een verrassend feit

Wist-je-datjes zijn een bijzonder efficiënte manier om je publiek van bij de start wakker te schudden.

“Wist je dat de helft van het water op aarde ouder is dan de zon?”

Zorg er in dat geval wel voor dat je een feit vindt dat aansluit bij het onderwerp van je speech, en waarvan je vrij zeker bent dat het merendeel van je publiek dit nog niet wist.

3. Stilte

Beginnende sprekers zijn vaak bang voor stiltes. Maar met correct gebruikte stiltes kan je een heel publiek aan je lippen laten hangen.

Een van mijn favoriete leraars stak vroeger zijn hand op in stilte wanneer hij voor een rumoerige klas stond. Eén voor één werd elke klasgenoot stil en staarde als gehypnotiseerd naar zijn hand. Pas toen je een speld kon horen vallen, begon hij aan zijn les.

Deze stiltes kan je ook gebruiken in je speech. Neal Gittleman, artistiek directeur en dirigent van het Dayton Philarmonic Orchestra, toont mooi aan hoe je kan openen met stilte in deze TED-talk:

4. De grote belofte

Heel wat TED-sprekers geven het idee achter hun speech graag van in het begin weg. Dat prikkelt de nieuwsgierigheid en zorgt ervoor dat je publiek uitkijkt naar de ontknoping van je speech.

Opgelet, je grote idee louter aflezen van de eerste slide van je presentatie volstaat niet. Het komt er nog altijd op aan om je idee te verpakken in een intrigerende belofte.

Zeg bijvoorbeeld niet: “Vandaag ga ik het met jullie hebben over lichaamstaal.” Kies eerder voor iets als: “Vandaag gaan jullie ontdekken wat het allerbelangrijkste is wat je kan doen om je charisma te verbeteren … en het begint allemaal bij je lichaam.”

Onthoud tot slot dat deze opener een mes is dat aan twee kanten snijdt. Als je met een grote belofte opent, zal je die belofte ook moeten inlossen …

5. De oneliner

Als je de zaal aan het lachen kan brengen, moet je dat vooral doen. Lachen haalt de spanning weg bij jou én je toehoorders en schept onmiddellijk een band.

Gebruik deze opener echter alleen als je absoluut zeker dat je de lachers op je hand zal krijgen. Niet iedereen is een geboren comedian.

Speechen zonder stress: spreek zelfverzekerd in het openbaar

Een speech schrijven is één zaak, zelfverzekerd spreken in het openbaar een heel ander. Trillende handen, angstzweet, schaamrood, een kurkdroge mond of overslaande stem … De meeste mensen hebben in meer of mindere mate last van glossofobie of angst voor spreken in het openbaar. Gelukkig kan je deze angst overwinnen.

Wist je bijvoorbeeld dat de vreemde blik die mensen je toewerpen als je het podium of de cirkel instapt, er één van bewondering is? Omdat de meeste mensen zelf niet goed durven te spreken in het openbaar, bewonderen ze al wie die stap wél durft te zetten, en hebben ze begrip voor wie tekenen van stress vertoont. Wetenschappelijke experimenten hebben zelfs aangetoond dat die initiële interesse gemiddeld 7 minuten aanhoudt. Tijd genoeg dus om te wennen én om je publiek mee te trekken in je verhaal!

Dat verhaal is trouwens waar het je toehoorders om te doen is. Als je speech boeiend genoeg is, maakt het hen helemaal niet uit hoe je eruitziet en je wat trilt of bloost. Voor je aan je speech begint, kan het dus helpen om voor jezelf te herhalen dat het niet om jou gaat, maar om wat je gaat vertellen.

Bereid je speech dus goed voor. Schrijf en herschrijf hem, en oefen hem daarna eindeloos, tot je hem kan vertellen zonder hem op te zeggen. Het is ook een goed idee om je speech al eens uit te proberen voor enkele mensen waar je een goede band mee hebt. Zo kan je om constructieve feedback vragen en heb je meteen al een voorproefje van hoe het voelt om het woord te nemen voor anderen.

De beste speeches aller tijden

Speeches hebben de kracht de wereld te veranderen. Tot op de dag van vandaag blijven de woorden “I Have a Dream” nazinderen en een grote impact hebben op politieke en persoonlijke beslissingen. Maar er zijn nog tal van andere voorbeelden van iconische speeches. Kende jij deze al?

Steve Jobs’ Stanford Speech

In 2005 inspireerde Apple’s topman de kersvers afgestudeerde studenten van de universiteit van Stanford met een verhaal over creativiteit en kansen zien. Of eigenlijk met drie verhalen, zoals hij in zijn intrigerende opener zelf meteen prijsgeeft:

“I am honored to be with you today at your commencement from one of the finest universities in the world. I never graduated from college. Truth be told, this is the closest I've ever gotten to a college graduation. Today I want to tell you three stories from my life. That's it. No big deal. Just three stories.”

Zijn publiek zit zo al meteen op het puntje van hun stoel, als kinderen die uitkijken naar niet één maar drie verhaaltjes voor het slapengaan omdat ze vandaag zo flink zijn geweest. De speech is zo goed geschreven dat hij ook vandaag, bijna twintig jaar later, nog altijd kijkers trekt op Youtube, ook al is hij daar inmiddels meer dan 43 miljoen keer bekeken.

Robert F. Kennedy’s aankondiging van de dood van Martin Luther King

Eén van de meest bestudeerde speeches van de afgelopen honderd jaar is die van toenmalig presidentskandidaat Robert F. Kennedy, toen hij tijdens zijn verkiezingscampagne de dood van Martin Luther King aankondigde voor een overwegend zwart publiek.  De politie had Kennedy afgeraden om die avond te speechen, omdat het publiek nog niet op de hoogte was van de dood van hun spirituele leider. Kennedy deed het toch, zonder politiebegeleiding, in de laadbak van een pickup. Indiana was een van de weinige steden waar die avond geen rellen uitbraken.

Kennedy maakte in zijn historische speech gebruik van de klassieke retorische driehoek van ethos, pathos en logos om zijn publiek te overtuigen en te kalmeren: hij viel terug op zijn eigen geloofwaardigheid (ethos), deelde de emoties van zijn publiek (pathos) en hanteerde logische argumentatie (logos). Daarnaast telt zijn speech ook tal van knap uitgevoerde stijlfiguren, zoals metaforen, alliteraties, anaforen, antitheses en inversies. Indrukwekkend, en nog meer eens je beseft dat deze speech volledig geïmproviseerd is.

Wear sunscreen

Deze beroemde speech is eigenlijk een essay in speechvorm, geschreven door columniste Mary Schmich voor de Chicago Tribune in juni 1997. De speech verwierf wereldfaam nadat Baz Luhrman de gehele tekst in een song goot. De grote kracht van de speech, en van de meeste andere succesvolle speeches, schuilt voornamelijk in de universele herkenbaarheid van het advies dat wordt verstrekt.

Benjamin Zander - The transformative power of classical music

Deze laatste speech van Benjamin Zander bevat geen eloquente stijlfiguren noch ronkende opener. Zander komt zelfs wat haperig op gang, maar maakt handig gebruik van de hierboven vermeldde welwillendheid van het publiek tijdens die eerste minuten. Eens hij evenwel op dreef is, houdt hij zijn publiek twintig minuten lang volledig in de ban met misschien wel het belangrijkste ingrediënt voor een speech: passie voor het onderwerp.

Laat je speech schrijven door onze copywriters

Ben je ondanks deze tips toch onzeker over je schrijfkwaliteiten, of vind je eenvoudigweg de tijd niet om een steengoede speech te bedenken, uit te schrijven en te herschrijven? Laat je speech dan schrijven door een van onze professionele en ervaren speechschrijvers. Op basis van jouw briefing en een achtergrondgesprek stellen wij snel en vakkundig de perfecte speech voor jou op. Benieuwd? Vertel ons hier over jouw plannen en ontvang een vrijblijvende offerte.

Een freelance copywriter nodig?

Onze freelance copywriters staan klaar om je te helpen met je volgende opdracht. Of je nu boeiende webteksten, pakkende advertenties, informatieve brochures of meeslepende artikelen nodig hebt, we hebben de juiste woorden om je boodschap over te brengen.